AĞITLAR
Osmanlı döneminde, savaşlar binlerce gencin kırımına yol açmıştır. Askerlik çağında olup da silah altına alınarak savaşlara gönderilen kuşaklar olmuş. Ardından askerlik çağına gelmemiş on beş, onaltı yaşında gençler askere alınmıştır. Bunlara 'Vay anam kurası' denilmiştir. Yaşar Kemal'in 'Vay anam kurasının ağıdı' başlığı ile yayımladığı (Ağıtlar, S.155-157), kimi bölümlerini Ruhi Su'nun türkü olarak okuduğu ağıdın başka bir çeşitlemesi:
Sarıkamış ne aralık
Kimi ölmüş kimi yaralı
Bunu duyan var mı ola
Yalan dünya kurulalı.
Kimini gülle götürdü
Kimini toplar yatırdı
Kör olasıca moskoflar
Nice ocaklar batırdı.
Ayşe bekar, Cennet bekar
Acemi talime çıkaramaz
Dört oğlum sefer ağzında
Topalım kahrımı çeker.
Uşak gitti sürüyünen
Asker kalkar boruyunan
Hangi eve vardı isem
Bir gelin var karıyınan.
Sarıkamış altın bulak
Soğanlı'yı biz ne bilek
Bizim uşak böyle gezer
Ağca zıbın kara yelek.
Battın avşar kazanları
İbrişimin kozaları
Sarıkamış'ta kırıldı.
Gonca gülün tazeleri.
Yüzbaşılar yüzbaşılar
Tabur taburur karşılar
Yağmur yağıp gün değince
Yatan şehitler ışılar.