Mustafa Kemal paşa 16 mayıs 1919 günü çıktığı milli mücadelede üç gün sonra 19 Mayıs 1919 günü samsun’a geliyor. Samsun’u hemen görmeyip Havza’ya yerleşiyor.
Havza da milli mücadele için hazırladığı havza genelgesini yurdun her köşesine ulaştırıyor.
19 Mayıs 1919 Türk milletinin kötü giden yazgısına isyanın başlangıç olan günüdür.
Türk milletinin uyanışıdır.Mustafa Kemal Paşa Erzurum Sivas kongresinden sonra 19 aralık 1919 Cuma günü karlı bir günde geldiği kayseri de imam zade reşit ağanın evinde misafir edildiğini. Silah arkadaşları Hüseyin Rauf Orbay Hakkı Behiç Şeyh Fevzi Efendi doktor Refik Saydam Müfüt Kansu Hüseyin Gerede yaverleri Cevat Abbas Muzaffer Kılıç dava arkadaşları ve şahıslar bulunmakta idi.
19 aralık 1919 Cuma günü Sivas’ tan karlı soğuk bir günde yola çıkılıyor.Müfüt Kansu ve arkadaşlarının bindiği hurda arabanın üç kere lastiğinin patlaması ile araç yolda kalmış Tatlı Zade Mehmet Efendi Talas Amerikan kolejinden temin ettiği kamyon ile Müfüt Kansu ve ekibini kurtarıyor. Saat 23 sıralarında Kayseri ye geliyorlar halk Atatürk ün kayseri ye gelişini coşkuyla karşılıyor. Kumarlı ya kadar yolun iki kenarına diziliyorlar.vakit akşamüzeri idi Atatürk eski beyaz bir ford araba ile eski futbol sahasının olduğu yerde küçük hacı deve kurbanı kesiyor hava iyi soğuk kar yağıyordu Kayserililer atayı cirit oyunuyla karşılıyorlar kümbetlere gelince Mustafa kemal Paşa arabadan indi halkı selamladı belediye binasına kadar yürüyerek geldi akşam ezanı okunurken İmam Zade Raşit Ağanın evine misafir oldu geride kalan arkadaşları gelene kadar sofraya oturmuyor misafir kaldığı imam zade reşit ağanın evinde arkadaşları gelince güzel bir yemek sofrasından sonra istirahate çekiliyor.
20 Aralık 1919 günü Raşit Ağa kütüphanesinde Kayseri’nin ileri gelene eşrafları ile toplantı yapıyor Kızıklı Kazım Hocayı evinde ziyaret ediyor.201 aralık 1919 Pazar günü Mustafa Kemal imzası ile (Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk Cemiyeti Heyeti temsiliyesinin kayseri ahali mütevemesine beyannamesini yayınlıyor) kayseri muhterem ahalisine teşekkürlerini alenen takdim ve gayeye müteveccih mesaide daima kalbe mütehhid kalarak arz ve veda ederiz.
Kayserililer paşaya Himmetdede’ye kadar refakat ediyorlar
21 Aralık günü Kayseri den Hacı Bektaş’a geliyor Hacı Bektaş dergahını ziyareti sonrası geceyi geçiriyor sabah karların erimesi ile yola çıkıyor.27 aralık 1919 akşamüzeri dikmen sırtlarından Ankara ya heyeti ile giriş yapıyor Ankara’nın nüfusu o günlerde 25 bin Mustafa kemal Paşa düşünceli Ankara halkı nasıl bir tepki gösterecek? Ankara halkı üzerine düşeni yapmıştır coşkuyla seymenleriyle heyeti karşılamış Mustafa kemal paşanın (nasılsınınız Ankaralılar?) sözüne hep bir ağızdan gür bir sesle sağol paşam nidaları yükselmiştir. Atlı seymenlere selim ağcı başkanlık etmiştir Ankara müftüsü Mehmet Rıfat börekçi milli mücadeleye destek vermiş kendisine ait bir miktar parayı heyete teslim etmiştir.
Ankara milli mücadelenin idare edildiği devrimlerin yapıldığı yerdir.
Mustafa Kemal Paşanın Ankara ya gelişi modern Türkiye cumhuriyeti nin kurulması kurtuluş savaşının başlatılması milli ordunun kurulması Türkiye büyük millet meclisinin kuruluşu için çalışmalarında önemli yer almıştır.
Mustafa Kemal Paşa’nın Kayseri de karşılanması paşa ya büyük cesaret vermiş kayseri şehrinin milli mücadeleye katkısı büyük olmuştur.
Kayseri de küçük bir çocuk kan aksa can çıksa dönmeyeceğiz geri-damarlarımızda taşıdığımız ecdad kanı Allah hakkı için başaracağız bu işi- şiiri okudu.Atatürk çocuğu okşayarak (bu işe Allah ın yardımıyla başladık inşallah memleketimizi kurtararak yarının gençliği olan sizlere emanet edeceğiz) demişti.
Kayseri halkının yaşa varol sesleri ve alkışları Atatürk gibi hepimizi memnun etmişti
Atatürk’ ün kaldığı İmam Zade Raşit ağanın evi bugün müze olarak kullanılmaktadır.