Türkiye ABD’de ki başkanlık sistemini tam manası ile uygulayamadı ama bu seçimlerde görünen o ki hali hazırda Karpuz gibi ikiye bölünen seçmen Cumhur ve Millet İttifakının tam bölünmesi ile birlikte Cumhuriyetçiler ve Demokratlar gibi iki safı belli partiler bileşeni ile sandığa gidiyor.
Demokrat Parti son 50 yıl içinde genel olarak Cumhuriyetçi Parti'ye göre başkanlık seçimlerinde daha az bir başarı gösterdi.
Demokratlar ile Cumhuriyetçiler arasında 9 farklı görüş hakim.
Türkiye’de seçime girecek parti sayısı her ne kadar 36 olsa da sanırım bu seçim sonrasında herkesin cephesi belli olduğu için tablo büyük ihtimalle değişecek.
Ya başkanlık sistemi biter ve Güçlendirilmiş Parlamenter sistemine dönüş süreci hızlanır ve Yasama-Yürütme-Yargı erkleri eskisi gibi güçlenirse?!...
ABD’DEKİ UYGULAMALAR…
Cumhuriyetçi Parti, 19. yüzyılın ortalarında ABD'de köleliğin büyük tartışma konusu olduğu bir ortamda doğdu. Cumhuriyetçi Parti kısaltması ile GOP, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük partiden biridir (diğeri Demokrat Partidir). Cumhuriyetçiler, Amerikan muhafazakârlığı olarak bilinen ideolojinin temsilcisidir; vergilerin azaltılmasını, serbest piyasa kapitalizminin korunmasını, göçün sıkıca denetlenmesini, askeri harcamaların artırılmasını, silah haklarının korunmasını, kürtajın sınırlandırılması ve sendikalar üzerindeki kısıtlamaları desteklemektedir
Demokrat Parti 1828 yılında kuruldu. 1860'lı yıllarda İç Savaş sırasında ikiye ayrıldı. Demokrat Parti veya Demokratik Parti, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki iki büyük partiden biri. Diğeri Cumhuriyetçi Partidir. Demokratlar, ABD'de "modern liberalizm" olarak bilinen sosyal liberal ideolojinin temsilcisidir; bu ideoloji sivil özgürlük ve sosyal eşitlik kavramlarını karma bir liberal ekonomi desteğiyle harmanlar.
36 PARTİ SEÇİME GİRİYOR
Seçime girme yeterliliğine sahip 36 partiye ilişkin Yüksek Seçim Kurulu(YSK) Kararı Resmi Gazete’de yayımlandı.
YSK, 28. Dönem TBMM Milletvekili Genel Seçimine katılma yeterliliği olan 36 partiyi belirledi. Seçim tarihinden en az altı ay öncesi itibariyle teşkilat kurmuş ve il, ilçe ve büyük kongrelerini yapmış olan siyasi partiler seçime girmeye hak kazandı.
14 Mayıs 2023 Pazar günü yapılacak seçimlere katılma yeterliliği olan partiler şöyle: "Adalet ve Birlik Partisi, Adalet Partisi, Adalet ve Kalkınma Partisi, Anavatan Partisi, Bağımsız Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Büyük Türkiye Partisi, Cumhuriyet Halk Partisi, Demokrasi ve Atılım Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Parti, Emek Partisi, Gelecek Partisi, Genç Parti, Güç Birliği Partisi, Hak ve Özgürlükler Partisi, Halkın Kurtuluş Partisi, Halkların Demokratik Partisi, Hür Dava Partisi, İYİ Parti, Memleket Partisi, Millet Partisi, Milliyetçi Hareket Partisi, Milli Yol Partisi, Saadet Partisi, Sol Parti, Türkiye Değişim Partisi, Türkiye İşçi Partisi, Türkiye Komünist Hareketi, Türkiye Komünist Partisi, Vatan Partisi, Yeniden Refah Partisi, Yenilik Partisi, Yeni Türkiye Partisi, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi, Zafer Partisi"
Bu kadar parti sizce de çok değil mi?
AYNI YOLA GİRİYORUZ…
ABD’de ki Demokrat Parti ve Cumhuriyetçi Parti gibi Türkiye’de de şu anda gerek Cumhur gerekse de Millet İttifakı bileşenlerinin seçimlere büyük olasılıkla tek listelerle girme yönündeki eğilimleri son derece önemli.
Zira eğer Türkiye’de Başkanlık sistemi bu seçim ile devam ederse büyük ihtimalle ülkemizde çok sayıda parti tarih olacak.
Seçimi kazananların bileşenleri üzerinden büyük ihtimalle iki grup aynı çatı altında yoluna devam edecek gibi görünüyor.
Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) 14 Mayıs 2023 günü yapılacak Cumhurbaşkanı ve 28. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri’nde uygulayacağı seçim yasakları ve uygulamaları Resmi Gazete’de yayımlandı.
Seçim günü sabah saat 06.00’dan gece saat 24.00’a kadar yasaklar duyuruldu.
YSK YOK DERSE!...
Diyebilir mi?
Bir çokları bu sorunun cevabını gayet iyi biliyor.
Oldu ya eğer öyle bir karar çıkarsa neler olabilir?
Çok sayıda formül var masada.
Mesela bunlardan birisi…
Eğer Erdoğan için “Aday olamaz” derlerse bu kez damadı ve daha önce aday olabileceğine dair tevatürlerin bolca ortalarda gezdiği Berat Albayrak’ın Maliye Bakanlığından çizik yemesi akabinde diğer damat Selçuk Bayraktar’ın Cumhur İttifakının Cumhurbaşkanı adayı olarak aday gösterilme ihtimali konuşuluyor.
AK PARTİ’DE BAŞVURULAR…
AK Parti'de milletvekili aday adayı başvuruları dün itibarı ile başladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından seçim tarihinin resmen 14 Mayıs olarak açıklanmasından sonra AK Parti’de milletvekili aday adaylık başvuruları da başlıyor.
AK Parti İl Başkanlığı’na müracaat edecek milletvekili aday adaylarının yanlarında getirmesi gereken evraklar dışında, Erdoğan’ın talimatı ile açıklanacak olan başvuru bedellerinin “Cömert Bağış”ları ile depremzedeler için AFAD’a da bağış yapması gerekiyor.
ADAY OLMAK İSTEYENLER...
Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK), 14 Mayıs'ta yapılacak seçimlerde aday olmak isteyen kamu görevlilerinin istifa etmeleri gereken son tarihi 16 Mart 2023 olarak belirledi.
Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında iki ayrı YSK kararı yayımlandı.
İlk kararda seçimin 14 Mayıs'ta yapılacağı yer alırken, ikinci kararda seçimlerde aday olmak isteyen devlet görevlilerinin de 16 Mart saat 17.00’ye kadar istifa dilekçelerini vermeleri gerektiği belirtildi.
Buna göre; Karara göre istifa etmesi gereken kamu görevlileri şunlar:
Milletvekili adayı olmak isteyen; Hakimler ve savcılar, Yüksek yargı organları mensupları, Yüksek öğretim kurumlarındaki öğretim elemanları, Yükseköğretim Kurulu üyeleri, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu üyeleri, Kamu kurum ve kuruluşlarının memur statüsündeki görevlileri ile yaptıkları hizmet bakımından işçi niteliği taşımayan diğer kamu görevlileri, Belediye başkanları, Subaylar ile astsubaylar, Siyasi partilerin il ve ilçe yönetim kurulu başkan ve üyeleri, Belediye meclisi üyeleri, İl genel meclisi üyeleri istifa edecekler.
SENARYOLAR...
Yazdığımız bu minvalde konuşulan senaryolardan birisi şu şekilde:
Kayseri'de Millet İttifakı'nın seçimlere ortak liste ile gireceği konuşulurken, Cumhur İttifakı'nın da ortak listeye yöneldiği iddialı bir hayli kuvvetlenmiş durumda.
Cumhur İttifakının ortakları AK Parti+MHP ve BBP'nin de tek liste üzerinde çalıştığı konuşuluyor. Bu liste içerisinde HÜDAPAR, ANAP, DSP ve YRP’de kendilerine yer bulacaklardır.
Millet İttifakının bileşenleri CHP+İYİ Parti+Saadet+DEVA+Gelecek ve Demokrat Parti tek liste çıkaracak.
Üçüncü bir liste olur mu?
Muharrem İnce ve Sinan Oğan’ın adaylıkları da konuşuluyor bu da sanırım bu hafta içinde şekilleniyor…
O GÜN… BUGÜN MÜ?!...
Madem ikiye bölündük.
Ve… Karpuz gibi yüzde 50/50 gibi görünüyorsa her şey.
Ve… Seçmenin sağ duyusu belirleyecekse kaderimizi.
2023 seçimleri Cumhuriyet tarihinin kaderini belirleyecek an büyük seçim ise…
Can Yücel'in bir temennisi.
Bu toprakları paylaşanların hakkında birlikte karar vermesi gereken bir seçenek.
Ya son seçiminiz olacak, ya da daha farklı bir boyuta evrilecek insanların tercihleri ile ikinci yüzyılında Türkiye Cumhuriyeti…
Her ne kadar bazı kaynaklarda kendisine ait olmadığına dair tevatürlerin dolaştığı Can Baba’nın bir şiiri ile bitirelim yazımızı.
Ülke bölünsün istiyorum:
Yandaş, yalaka ve yavşaklar bir tarafa.
Onurlu, şerefli, üreten, emekçi insanlar bir tarafa…